Feijóo, Picasso e a caza

Confirmado: ao presidente da "Junta de Galicia" fáltalle un fervor, e dos grandes. Un Presidente non pode meter tanto a gamba, baixo ningún concepto. En Galicia hai milleiros de cazadores e fáltame por coñecer ao primeiro torero. Pérdeo a súa ansia de ir traballar a Madrid. Por certo: Picasso é malagueño. Imaxino que estaría pensando en Dalí, pero non serven escusas.

Doctrina do shock

Recomendable vídeo, que resume a teoría da influínte periodista e investigadora canadiense Naomi Klein, para entender a dinámica que move ao capitalismo e como xogaron e xogan coas nosas mentes con tal de apuntalar o sistema e que este continúe expandíndose polo globo enteiro. Aínda que sae caro, menos para uns poucos.

Minifundismo patriótico

Vaia por diante que o abuso do termo “patria” prodúceme urticaria, pois no nome delas téñense inflinxido as maiores atrocidades. Trato de empregalo do xeito máis aséptico posible.

Para ser unha nación e non tres, nin trescentas mil, no Día Nacional de Galicia debera procurarse unha celebración unitaria e considerar a data como algo máis importante do que os partidos políticos do país o farán desta volta, como nas anteriores. Ainda que todo ten explicación (non hai celebración institucional). Ninguén bota en falta algo semellante á Diada, onde os representantes do pobo catalán camiñan xuntos honrando a efeméride do 11 de Setembro e unha masa social considerable se bota á rúa sen distinción de ideoloxía? Aquí é outra historia.

Por unha banda atopamos ao gobernante PPdeG, que celebra o seu Día da Comunidade así: desinstaurada a tradición “fragasáurica”, consistente en mostrar músculo no Monte do Gozo, atopan un novo monte en Poio onde representar “a la gallega” as enchedolas peneuvistas das campas de Zoronda. Puro movemento social en auxe: empanada, viño, misa (que non falte) e queimada. Bandullos cheos e beizos morados para escoitar o mitin de sempre, pero algo máis cargado de bombo, por onde escapan chiscadelas nacionalistas “light” e “por lo bajini”. Que non resoe demáis en Madrid. Arrouto sectario vernizado de liberdade acompañado de ridículo negacionismo deconstructivista para logo redimilos pecados, e a mala conciencia, e facer un esconxuro colectivo que espante aos traizoados espíritos dos galeguistas históricos que dirán levar no corazón. De seguro que a máis dun arrecastado dirixente popular o persiguen nos sonos da noite logo de consumar a navallada lingüicida e afeccionarse ás trapalladas conceptuais infantiloides de xeito compulsivo, do tipo: “bilingüismo armónico” e “galeguismo global” (coma si a xenuina tradición galeguista non fose de inspiración universalista). O estrano é que non se axunten en Desván de los Monjes ou en La Bolla.

Pola banda da esquerda temos un escenario non menos pintoresco: a alma “piñeirista” do PSdeG soubo enraizar, alomenos aquí e para esta data, un certo respecto polos símbolos e valores galeguistas e os cadros dirixentes socialistas cumprir cunha sorte de incómodo trámite (sen mobilizar o máis mínimo ás bases nin escenificalo convencidamente) achegándose á vila mariñeira de Rianxo para facer unha ofrenda floral a Castelao, botar un par de fotografías e unha breve declaración na liña de reclamar maior autogoberno e respecto pola lingua. Sen complicacións, e sen demasiado compromiso.

Pero é o gran día do movemento nacionalista galego, e aquí hai variedade: dende os moi marxinais e violentos (sen ningunha incidencia real no seo do nacionalismo) que aproveitan a data para contaminalo e confundilo todo na procura dun minuto de gloria nas edicións dixitais dos xornais de tirada estatal daquela tarde (e regalando bazas aos inimigos da terra) ata a xa tradicional celebración do Día da Patria por parte da organización frentista do BNG. Polo medio un cento de grupúsculos que o celebran ao marxe por levar a contraria.

Manifestación e mitin central na Quintana, día lúdico, musicado e festivo repleto de arengas reivindicativas e de exaltación patriótica dirixida a uns “patriotas” que menguan en número a cada ano que pasa. Aquela patria imaxinaria que ten un maior número de cidadáns que se declaran nacionalistas fóra da fronte de liberación que dentro dela...Grave e manifesto distanzamento entre a cosmovisión e pureza ideolóxica duns cantos “coroneis” con respecto á maioría social. Seguen sen contemporizar. Puro despropósito, pero moi respectable (coma nos outros casos).

Aínda así creo que hai motivos suficientes para dignificar e celebrar a data: Galicia precisaría, máis que nunca, comunión entre a maioría dos seus cidadáns, as organizacións políticas e as institucións. Nun contexto coma o actual, onde nos arriscamos a perder, ou retrasar sine die, o status de nacionalidade á altura doutras do estado debería o día gozar dunha forza e relevancia maior, e repercutir, para demostrar que Galicia (coma Teruel) existe. Menos minifundismo e máis patria no día da Patria. Pero hai quen traballa tan só para a divina e única posible. E en Galicia, mal que nos pese, semella que continúan sendo maioría.

XORNAL:http://www.xornal.com/opinions/2010/07/23/Opinion/minifundismo-patriotico/2010072317100900295.html

Diálogo de sordos

O antollo da casualidade fixo que a primeira xornada do debate parlamentario máis mediático do ano en España, aquel onde se fai balance de todo o curso político, se celebrase un 14 de Xullo, exactamente 221 anos despois do asalto á fortaleza da Bastilla (símbolo do absolutismo monárquico e punto estratéxico dentro do plan represor de Luis XIV, onde os seus canóns apuntaban aos barrios obreiros). Naquel día aconteceu tamén que unha multitude exaltada e enfervorizada entrou no consistorio acusando de traición ao alcalde parisino Jacques de Flesselles. Foi decapitado e a súa cabeza exhibida nunha pica polas rúas, nacendo así o peculiar hábito de facelo durante todo o proceso revolucionario.

Dous séculos despois daquela data constátase que o absolutismo, aínda que nominalmente expirou, soubo adaptarse nas formas pero conserva a estrana virtude de apuntar e disparar contra os máis débiles do escalafón social. A fixación de sempre. Hoxe o poder omnímodo configúrase arredor da dexeneración dun sistema económico que pervirte o sistema político democrático ao punto de deixar sen efecto o que os representantes do pobo poidan acordar nun parlamento, ou forzalos noutra dirección.

Onte no Congreso dos Diputados produciuse o enésimo e frustrado intento de decapitar ao presidente Zapatero, co fin de podelo exhibir coma un trofeo. Sabe saír vivo das grandes ocasións aínda que, obxectivamente, o teña todo en contra. Seguramente grazas á baixa calidade do seu principal contrincante. No corpo a corpo con Rajoy é quen de mostrarse moito máis hábil e resolutivo porque este último non ofrece máis que unha ansia desmesurada por ocupar, ao prezo que sexa, o seu posto. Sabe que é a derradeira oportunidade. Pero o peor de todo é que é incapaz de presentar un plan alternativo consistente, que indique o rumbo no camiño da solución á gravidade da multitude de problemas que afectan a vida pública e que concite o apoio dunha maioría política e social. Quizáis sexa porque ou ben carece de proxecto ou non se atreve a definilo sen medo á repercusión nas favorables enquisas. Non conta con que quedan dous anos por diante.

O PP continúa baseando a estratexia de oposición na minusvalorización e caricaturización do inxenuo Bambi. E equivócase de cheo: atópase enrocado nunha oposición centrada no desgaste polo desgaste, nunca propositiva, proxectando unha imaxe de impaciencia e frustración debido (aínda) á traumática e indixesta primeira derrota electoral. A súa única proposta concreta é a petición dun adelanto electoral, algo que sería obxectivamente contraproducente e irresponsable nun momento así. O que viñera atoparíase cun escenario de incertidume e pérdida de tempo moito peor.

Novamente pónse de manifesto que os únicos que poden poñer contra as cordas ao presidente do goberno son o nacionalismo vasco e catalán. Especialmente este último. O comezo da primeira intervención de Durán i Lleida foi das mellores que se teñen escoitado no hemiciclo en moito tempo (posiblemente sexa, xunto con Ridao, Rubalcaba e Erkoreka, o mellor orador do Congreso). E as advertencias que lanzou, das que marcan un antes e un despois (a conta da sentenza sobor do Estatut): “CIU e o catalanismo están fartos de ser responsables ante tanta irresponsabilidade” ou “a sentenza finiquita o espíritu da Transición” dan boa mostra do pouso de intranquilidade, insatisfacción e incomprensión que deixou o Tribunal Constitucional coa súa decisión. O que terá consecuencias inevitables. Pode albiscarse o hastío no seo do nacionalismo catalán democrático e moderado e que, ata dagora, fora comprometido co proxecto de pacto e coexistencia consagrado na CE78. Veremos que acontece no futuro e cal é a vía que adopta o “problema español”, mal chamado “problema catalán”.

A de onte foi a escenificación dun diálogo de sordos no plano económico e político (nin solucións, nin alternativas), pero tamén dun desencontro crecente no tocante ao modelo territorial.

XORNAL:http://www.xornal.com/opinions/2010/07/14/Opinion/dialogo-sordos/2010071422321400477.html

E PARA ACOMPAÑAR: Nina Simone-The times they are changing (B.Dylan):http://www.youtube.com/watch?v=Zk0VTl-cQTY

Breogán, Líster ou nación galega?

Unha vez que o Tribunal Constitucional fixou plenamente legal a definición de Catalunya como nación facíase inevitable reabrir o debate aquí. O mais rechamante do actual escenario é que o substancial e relevante, dentro da reforma que debe permitir avanzar na mellora dos instrumentos xurídicos que acheguen maiores cotas de autogoberno (traducido en benestar si se xestiona intelixentemente) e mais capacidades para combater a crise dende aquí e para aquí xa está acordado ao 90% dende fai anos. O único punto “insalvable” que impide acadar un consenso político global, e unánime, é a definición desta terra, desta patria...parece de chiste, non si?

Estou convencido de que se alguén foráneo nos visita, aínda que descoñeza a historia de España e careza de argumentos xurídico-políticos ou sociolóxicos consistentes, e lle bota unha ollada aos xornais nestes días concluirá que a maioría dos representantes políticos dos galegos gostan de perdelo tempo en descifrar o sexo dos anxos. Ese viaxeiro que fai o Camiño e comproba que aquí nin se bailan sevillanas compulsivamente nin toureamos dende o berce e, aínda por riba, temos toponimia propia, unha cultura compartida plural e ben definida, un clima e paisaxe particular e, ademáis, falamos unha lingua distinta á que ven escoitando dende Roncesvalles faráse unha morea de preguntas para as que, de seguro, ten mais dunha sinxela resposta. Entre elas a constatación de que a terra que está pisando goza de tódolos elementos constitutivos requeridos para ser definida como unha nación, agás un: a vontade expresa e maioritaria de exercer o dereito á autodeterminación. Algo que non acontece en Catalunya onde, ademáis de amplas capas sociais, boa parte das elites económicas e políticas o manifestan sen ambaxes e, cada vez máis, suman vontades que inciden na vía do soberanismo ou da solución federal. É unha constante que dura séculos.

Aquí a situación é outra. Son demasiados, e pérdense na fondura do tempo, os acontecementos históricos que precipitan a explicación do noso pavor (xa atávico) a sacar a cabeza e querernos, recoñecernos e mostrarnos ao mundo tal cal somos. Aí radica parte esencial do problema: o medo como freo. En 1936, antes da sublevación fascista, participou en referendo o 76% da cidadanía galega e respaldou, moi maioritariamente, o seu primeiro Estatuto de Autonomía. En 1981, despois do paso criminal e triunfal de Atila e os 40 anos seguintes, participou un 28%. Ese, o vixente e acorde á Constitución de 1978, nunha cabriola semántica (mediante eufemismo) define como “nacionalidade histórica” á nación galega. O propio Gregorio Peces-Barba (poñente do Grupo Socialista e “pai” da CE1978) recoñeceu que “nacionalidade” fora un subterfuxio para evitar nomear ás cousas polo seu nome. Posiblemente porque nin os poderes fácticos o permitirían nin era o momento axeitado. Pero a día de hoxe, que é o que nos frea? Ou ese medo (aínda?) ou un Presidente da Xunta que di que a única, grande e libre nación que hai en España é España. Tan importante é Feijóo para facérnolo crer? Por qué seguir autoenganándonos? Por qué acudir á mitoloxía e á ficción literaria?

Breogán xamáis existiu, agás se falamos do clube de baloncesto de Lugo. En todo caso poidera ser a nación de Enrique Líster, de Castelao ou de Rosalía. Ou de Foucellas, Vilar Ponte ou Celso Emilio. Ou do mestre republicán Arximiro Rico. Ou de tantos e tantos heroes anónimos, mulleres e homes, que traballan arreo por dignificar a este pobo...

Coido que os cidadáns galegos fomos, somos e seremos de carne e oso, e temos dereito a que se recoñeza a nosa identidade colectiva ao nivel de vascos e cataláns. Cando se fala de que se perdeu o “espíritu da Transición” pode que haxa algo de certo: daquela as forzas progresistas tiñan claro que España tiña que ser recoñecida como un Estado plurinacional. Hoxe mudou esa visión e, tamén nisto, esas mesmas forzas renuncian aos seus principios. Para rebaixar a condición de nacionalidade histórica a nacionalidade mitolóxica, mellor ficar comos estamos. Para os xogos de palabras xa está a literatura, e non un texto xurídico, por pouca validez que teña no seu preámbulo. Pasemos a falar do importante, pois nación vai a seguir séndoo igualmente, por moito que se empeñen en negalo ou nos empeñemos en agochalo.

XORNAL:http://www.xornal.com/opinions/2010/07/07/Opinion/breogan-nacion-galega/2010070718200300615.html

E para acompañar:

Tracy Chapman/Talkin´bout a revolution http://www.youtube.com/watch?v=SKYWOwWAguk

D.X. Cabana-Suso Vaamonde/A.D.R Castelaohttp://www.youtube.com/watch?v=wc9irE4NXe8

A galopar

Rafael Alberti e Paco Ibañez. No comment.